Verbod sponsoring online gokbedrijven in sport gaat voetbalclubs flink raken

Gokreclames in de sport zijn vanaf juli 2025 verboden. Voor de betaald voetbalclubs is dit een grote financiële tegenvaller. De Nederlandse voetbalwereld verwacht een flinke klap door verbod op goksponsoren. ‘De schade is fors’, zo is te lezen in op de website van het AD.

Sinds 1 oktober 2021 is gokken legaal in Nederland. 33 van de 34 clubs uit de Nederlandse Eredivisie en Eerste Divisie haalden de afgelopen vier jaar behoorlijke inkomsten uit de gelegaliseerde gokmarkt.

Op de shirts van de meeste clubs is het logo van online casino's als 711, Toto, Circus Casino en Betnation te vinden. Ook in en om het stadion zijn op reclameborden de logo's van de goksites te zien. Nog even, want vanaf 1 juli 2025 is het over en uit.

Eredivisieclubs en online goksponsoren

Verbod sponsoring online casino's in sport

Er is al een verbod op gokreclames. Vanaf juli 2025 geldt er tevens een verbod op het maken van ongerichte reclame van online gokbedrijven in de sport.

Gokreclames gericht op jongeren zijn niet toegestaan, en omdat ook personen onder de 24 jaar de uitingen kunnen zien tijdens de sportwedstrijden, wordt sponsoring in de sport verboden.

Het verbod geldt overigens alleen voor de online kansspelaanbieders. Casino's met vestigingen, zoals Holland Casino en Jack's Casino, mogen nog wel reclame maken, evenals loterijen. Zij worden gezien als een aparte categorie.

Intikkertje snapt dat Nederlandse loterijen een andere uitwerking hebben op mogelijk gokgedrag en verslaving dan online casino's. Maar wij vinden het vreemd dat sponsoring door landbased casino's nog wel blijft toegestaan.

Misschien zijn de inkomsten die de overheid haalt uit haar eigen Holland Casino toch net iets te interessant, al zegt de overheid het gewoonweg als een minder verslavende vorm van kansspelen te zien.

In het AD zegt Bas Raemakers van Eredivisie CV stellig. ,,Wat wij (NVB, Eredivisie CV, Coöperatie Eerste Divisie en belangenorganisatie FBO) hebben berekend is 40 miljoen euro directe impact door het wegvallen van sponsoring van clubs en 30 miljoen euro indirecte schade door het wegvallen van advertenties bij mediapartners.”

Gezamenlijk deden zij nog een poging om de reclame-uitingen van online kansspelbedrijven in de sport te reguleren en in leven houden, maar tevergeefs. En dat heeft impact, zeggen de partijen.

Dat de betaald voetbalclubs hebben geprofiteerd van de gelegaliseerde gokmarkt is een understatement. Zo sloot PEC Zwolle de grootste deal in de geschiedenis van de club met Circus.nl voor anderhalf miljoen euro per jaar.

PEC Zwolle is zeker geen uitzondering. Alle 34 clubs, behalve Roda JC, ging in zee met een of meerdere legale kansspelaanbieders.

Meer Nederlanders gokken

In de monitoringsrapportage van de Kansspelautoriteit in 2023 is te zien dat er meer gegokt wordt sinds de regulering. Logisch vinden wij. Een van de redenen van de overheid om online gokken te legaliseren, was om het gokken uit het illegale circuit te halen.

Omdat het niet bekend is hoeveel mensen er voor de legalisering gokten bij illegale casino's, is het logisch dat het aantal (legale) gokkers stijgt. Nogmaals, dat was ook het doel van de overheid: spelers weghalen bij de illegale casino's, waar er geen toezicht en zorgplicht is.

Het AD meldt dat het aantal gokverslaafden dat in de verslavingszorg wordt behandeld, in 2023 toenam met ruim 24 procent ten opzichte van een jaar eerder. Dat schreef Stichting Informatievoorziening Zorg (IVZ). Verschillende instellingen spraken van een trendbreuk sinds de openstelling van van de online gokmarkt in 2021.

Wij schreven eerder over onderzoek van het Landelijk Alcohol en Drugs Informatie Systeem (LADIS). Deze monitort de omvang en aard van de behandelingen in de gespecialiseerde verslavingszorginstellingen.

Daaruit bleek juist dat het aantal mensen dat zich bij verslavingszorginstellingen meldde met een gokverslaving, juist spectaculair daalde in 2022 van 10% naar 3%. Een daling van maar liefst 70%.

Deze grote daling van het aantal gokverslaafden was er ondanks, of beter gezegd dankzij de legalisering van de gokmarkt.

In Nederland zijn er diverse organisaties die onderzoek doen naar gokverslaving. Er zijn blijkbaar grote verschillen in de uitkomsten. Welke cijfers er het meest bij de waarheid liggen, weten wij niet.

Het lijkt er soms op dat iedereen het onderzoek erbij pakt wat voor de organisatie het beste uitkomt om het belang te dienen. Maar wat zijn nu de daadwerkelijke (objectieve) cijfers?

Beleid voetbalclubs

Het AD meldt dat De Nederlandse voetbalorganisaties het beleid graag anders hadden gezien. Zij voelen dat ze niet de kans hebben gehad voor een plan dat in het midden zit, waarbij zowel geld binnenkomt als reclame aan banden wordt gelegd. Het frustreert de organisaties dat er een mislukte poging is gedaan om de markt te legaliseren en vervolgens weer alles te verbieden, zonder dat er een gebalanceerd plan wordt gemaakt.

,,Direct nadat bekend werd dat de online kansspelmarkt gelegaliseerd werd, zijn wij samen gaan zitten met de hele sector om een plan te maken dit zelf te reguleren”, legt Raemakers van de Eredivisie CV uit.

,,We wilden verregaande beperkingen in onze sponsorproposities. Dus dat het met mate zichtbaar mag zijn. We zijn daarin qua beperkingen al heel ver gegaan, maar dan moet je wel constructief met de politiek in gesprek kunnen gaan.”

En dat is niet gebeurd. ,,Voordat wij een kans kregen dit met de overheid en anderen te overleggen, werd het verbod alweer aangekondigd. Een terugkerend patroon waar niet alleen het voetbal last van heeft. We zien dit ook terug in vele andere sectoren.”

Volgens Raemakers maakt de maatregel een gezonde exploitatie van de voetbalsector ontzettend lastig. “Als je kijkt naar de top tien Europese competities en hoe het daar geregeld is op financieel gebied, dan is het sowieso al heel erg moeilijk om competitief te blijven. We hebben de ambitie om de zesde competitie in Europa te blijven. Nu loop je het risico dat we straks geen zesde meer zijn, maar dat we achtste of negende worden. En dat willen we volgens mij met z’n allen voorkomen. Ten slotte zijn we ook bang dat met deze beperkingen veel gokactiviteit terugkeert naar de illegaliteit.”

Volgens onderzoeker en voetbaleconoom Thomas Peeters gaan Nederlandse clubs het wegvallen van goksponsoren financieel flink voelen, zeker de kleine clubs.

Volgens Peeters zijn de inkomstenbronnen redelijk oneerlijk verdeeld. Grote clubs als Ajax, PSV, Feyenoord en AZ krijgen relatief veel van de tv-rechten. In andere competities worden deze inkomsten verdeeld op basis van prestaties. Kleine KKD-clubs moeten het minder van de tv-gelden hebben.

De Eredivisie CV en Coöperatie Eerste Divisie willen de inkomsten van de mediadeal dan ook eerlijker verdelen om deze klap op te vangen.

Beter Europees regelen?

Peeters twijfelt of de maatregel wel effect heeft, als je als Nederlander nog steeds gokuitingen krijgt te zien als je Europese wedstrijden kijkt. ,,Ik zou daarom een verbod Europees regelen, dan heeft het het meeste effect”, zegt Peeters.

Het AD eindigt het artikel met de opmerking dat de kans dat online goksponsoren ooit in het voetbal terugkeren klein is. Verschillende partijen werken aan een voorstel om het online gokken in Nederland juist volledig te verbieden.

Intikkertje lijkt dat geen goed idee, want mensen gaan dan weer gokken bij de illegale casino's en dan ben je niet alleen het zicht kwijt op de spelers, maar verlies je ook de grip op verantwoord spelen en de zorgplicht. Naast de ogenschijnlijk grote voordelen, heeft het terugdraaien van de gokwet ook grote nadelen.