Bij de legalisering van online kansspelen in 2021 had het kabinet als doelstelling een kanalisatiegraad te bereiken. Wat houdt kanalisatie in en hoe hoog is de kanalisatiegraad in de Nederlandse kansspelmarkt?
In 2021 werd online gokken gelegaliseerd in Nederland. De overheid wilde hier onder andere mee bereiken dat er minder mensen illegaal gaan gokken. De gedachte was dat, door het openen van de online kansspelmarkt, mensen die tot dan toe bij illegale online casino's speelden, zouden overstappen naar de (nieuwe) legale casino's.
De overheid streeft naar een zo'n hoge mogelijke kanalisatiegraad. Dit houdt in dat een groot deel van de Nederlandse spelers gokt de legale aanbieders. Dit draagt bij aan een betere spelersbescherming en toezicht op de markt.
Hoe hoog is de kanalisatiegraad?
In 2025 heeft de Ksa een nieuwe methode geïntroduceerd om de kanalisatiegraad te berekenen. Deze herziene berekening toont een kanalisatiegraad van 49%, wat aanzienlijk lager is dan eerdere schattingen van 80% of hoger.
Het gaat dan om de kanalisatiegraad in termen van BSR (brutospeelgedrag). Dit is het totaal van de inzet minus de uitgekeerde prijzen. Bijna de helft van het verspeelde geld gaat dus naar de illegale aanbieders!
Je kunt de kanalisatie ook bekijken op basis van spelers en dan ligt de kanalisatiegraad met 91% een stuk hoger.
Gevolgen van een lage kanalisatiegraad
Een kanalisatiegraad van 49% is laag en dit heeft negatieve gevolgen.
- Verminderde spelersbescherming: Spelers op illegale platforms missen de bescherming en ondersteuning die legale aanbieders wel bieden, zoals toegang tot Cruks en verantwoord speelgedrag
- Inkomstenderving voor de Staat: Illegale aanbieders dragen geen belastingen af, wat leidt tot gemiste inkomsten voor de overheid.
- Oneerlijke concurrentie: Legale aanbieders moeten voldoen aan strikte regels en belastingverplichtingen, terwijl de illegale aanbieders deze omzeilen, wat leidt tot een ongelijk speelveld.
- Moeilijkheden bij handhaving: Een grotere illegale markt bemoeilijkt de handhaving en regulering door de Ksa, wat extra middelen en inspanningen vergt. Strenger optreden door de KSA tegen illegale casino's is dus noodzakelijk.
Oorzaken van de huidige lage kanalisatiegraad
De onverwachte daling in de kanalisatiegraad kan aan meerdere factoren worden toegeschreven. Gekgenoeg is in een groot aantal gevallen de overheid en Ksa zelf debet aan de lage kanalisatiegraad.
Verbod gokreclames
De daling is deels toe te schrijven aan het strenge reclamebeleid. Het verbod op ongerichte reclame sinds juli 2023 heeft de zichtbaarheid van legale aanbieders verminderd, waardoor spelers mogelijk minder bekend zijn met legale opties.
Gebrek aan Handhaving
Ondanks inspanningen van de Ksa blijven sommige illegale aanbieders actief, wat de toegankelijkheid voor spelers vergroot. Daarnaast staan bovenin de Google zoekresultaten illegale casino aanbieders met advertenties. Duizenden Nederlanders klikken hierop en gaan daar spelen. De Ksa lijkt Google niet aan te willen of kunnen pakken.
Spelersgewoonten
Er zijn spelers die al voor de legalisering bij een bepaald casino speelde en dat nog steeds doen. Er is voor hen geen positieve reden om over te stappen op een legaal casino. Waarom niet? Omdat een illegaal casino een groot aantal voordelen heeft.
Illegale aanbieders aantrekkelijker (gemaakt door overheid)
Illegale aanbieders zijn aantrekkelijk om te gaan spelen. Mede door regels die de Ksa heeft of gaat invoeren.
We noemen de voordelen van een illegaal casino boven een legaal casino. We doen dat in volgorde van, wat wij denken, de belangrijkste beweegredenen zijn.
Bij illegale aanbieders:
- kun je onbeperkt geld storten (geen stortingslimiet);
- is er lagere of geen belasting op je winst;
- krijg je in de meeste gevallen een veel hogere welkomstbonus;
- kun je onbeperkt in tijd spelen (geen tijdslimiet);
- zit er geen limiet op je inzet;
- is er een ruimer spelaanbod met meer providers;
- kun je betere promoties (gecommuniceerd) krijgen;
- zijn er bonus buys;
- is er autoplay;
- is er geen verplichte verificatieprocedure (snelle registratie);
- hoef je minder persoonlijke gegevens te verstrekken (privacy);
- komen geen ‘irritante' waarschuwingspopups in beeld;
- kun je soms storten met Crypto.
De Ksa heeft maatregelen genomen en is voornemens nog meer maatregelen te nemen die averechts werken. Zo kun je nu als speler een beperkt bedrag storten, of je moet een aanvraag indienen en veelal documenten zoals een loonstrook overleggen. Daar hebben veel spelers geen zin in.
Velen stappen vervolgens over op een onvergunde aanbieder waar geen limieten zijn. En dat is nu net wat de overheid niet wil, want dan is het de controle kwijt over de speler! Maar dat is nog niet alles, want de Ksa komt met nog meer maatregelen die eerder kwaad dan goed zullen doen.
Zo is de overheid voornemens om risicovolle spellen te verbieden voor spelers onder de 21 jaar. Stel dat de overheid de categorie ‘gokkasten' hier onder schaart. Dan gaat een speler van 18 tot 21 jaar toch gewoon spelen bij een illegale aanbieder?! Hierdoor zal de kanalisatiegraad nog meer gaan dalen.
Hetzelfde geldt voor de aangekondigde overkoepelende speellimieten. De systemen van de legale casino's zullen dan aan elkaar worden gekoppeld. Heb je een limiet bereikt, dan kun je ook niet meer spelen bij een ander legaal casino, maar wel bij een illegaal casino! Wij weten wel welke kant dit opgaat!
Waarom wil de overheid een hoge kanalisatiegraad?
De Nederlandse overheid wil dat, als Nederlanders online gokken, dit zoveel mogelijk doen bij een van deze legale online casino's in Nederland. Waarom?
De legale casino's hebben een vergunning gekregen en moeten voldoen aan strenge regels. Zo hebben zij een zorgplicht en moeten spelers zich houden aan limieten zoals een stortingslimiet.
Ook controleert een legaal casino of een speler bij Cruks staat aangemeld. Sta je in dat register, dan word je niet toegelaten in fysieke en online casino's met een Nederlandse licentie. Dit alles ter bescherming van de Nederlandse consument.
Bij illegale aanbieders hebben spelers niets te maken met deze regels en daar zijn Nederlandse spelers dus onbeschermd en lopen daar hoge risico's, zoals gokverslaving. Dat wil de overheid niet.
Doelstelling kanalisatie
Bedenk dat voor de legalisering 100% van de Nederlanders die gokten bij illegale aanbieders speelden! Er was immers nog geen legaal aanbod.
De overheid had bij het openen en legaliseren van de online kansspelmarkt in 2021 als doelstelling om in drie jaar tijd een kanalisatiegraad van 80% te bereiken. Van de mensen die online gokken zouden er dan dus nog slechts 20% bij illegale aanbieders spelen.
Kortom: drie jaar na de opening van de online kansspelmarkt zouden acht van de tien spelers gebruik moeten maken van het aanbod van een legale aanbieder.
Dit streven was gebaseerd op de overtuiging dat spelers in een gereguleerde omgeving beter beschermd zijn tegen gokverslaving en frauduleuze praktijken.
Kansspelautoriteit
De Kansspelautoriteit (Ksa) is de instantie die hier controle op voert. Daarnaast is de Ksa verantwoordelijk voor het verstrekken, wijzigen en intrekken van vergunningen, het geven van voorlichting en informatie, het toezicht op de naleving en de handhaving van de wet- en regelgeving.
De Ksa onderzoekt of dit percentage (kanalisatiegraad) wordt gehaald. Dit kan door te kijken naar de aantallen spelers, maar je kunt ook kijken naar het brutospeelresultaat (BSR) van illegale en legale online casino's.
Verschil in berekenen kanalisatiegraad
Wanneer je de kanalisatiegraad berekent op basis van het aantal spelers dan zal het percentage hoger liggen dan wanneer je deze berekent op basis van het BSR. Waarom?
Bedenk dat high rollers (spelers die veel geld storten en of met grote inzetten spelen), eerder bij illegale casino's gaan spelen. Waarom? Daar kun je storten wat je wilt (geen stortingslimieten). Ook ligt de casino bonus daar vaak hoger.
Overigens is het meten van de omvang van de illegale markt in termen van geld lastig. Er is geen inzicht in hoeveel geld Nederlanders besteden bij illegale aanbieders.
Kanalisatie in termen van spelers
De kanalisatie in termen van spelers is 91% in december 2024. Dit betekent dat 91% van de spelers alleen speelt bij legale aanbieders.
In onderstaande grafiek zie je dat de kanalisatiegraad na de maatregelen op 1 oktober afneemt. Wij zijn dan ook benieuwd of en hoe deze trend zich in Q1 2025 gaat voortzetten.
Kanalisatie in termen van geld
De kanalisatie in termen van het brutospeelresultaat (BSR) is 49% in december 2024.
Voor die laatste berekening heeft de De Ksa gebruikgemaakt van een nieuwe rekenmethode, aangedragen door de Nederlandse Loterij. Deze methode betrekt het zoekvolume in Google voor legale en illegale aanbieders bij de berekening.
Volgens deze nieuwe rekenmethode, is de kanalisatie op basis van BSR veel lager dan eerder werd berekend. In eerdere onderzoeken kwam de kanalisatie uit rond de 80% werd geschat. Die oude meetmethode was niet betrouwbaar, omdat het meten van de omvang van de illegale markt in termen van geld erg is lastig.
Met de nieuwe (betrouwbaardere) berekening liggen de aantallen anders. Zo lag de kanalisatiegraad in het eerste kwartaal van 2023 op 66 procent en deze daalde naar 57 procent in het derde kwartaal van 2024.
Na 1 oktober 2024 is de kanalisatie verder gedaald naar een zorgwekkend gemiddelde van 49 procent. Deze daling is mede te wijten aan de invoering van de stortingslimiet. Spelers en waarschijnlijk veel highrollers, stappen over naar illegale aanbieders waar ze niet te maken krijgen met stortingslimieten!
Kortom: het aantal spelers dat illegaal speelt is laag, maar de helft van het verspeelde geld gaat naar de illegale casino's.
Gevolgen stortingslimiet voor kanalisatie
Op basis van de nieuwe meetmethode heeft de Kansspelautoriteit (Ksa) onderzoek gedaan naar de effectiviteit van de verschillende regels die in de tweede helft van 2024, waaronder de stortingslimiet, werden ingevoerd om spelers beter te beschermen.
- Sinds de invoering is het aantal hoge verliezen per account gedaald. Het lijkt er niet op dat spelers de limiet omzeilen door meerdere accounts aan te maken.
- De kanalisatie op basis van spelers veranderde nauwelijks.
- Het brutospelresultaat (inzet minus uitgekeerde prijzen) van legale aanbieders daalde in de eerste drie maanden na invoering met 10%.
Verbeterde spelersbescherming
Sinds de invoering van de stortingslimiet op 1 oktober 2024 is het aantal spelers dat een hoge stortingslimiet instelt, enorm gedaald, tot minder dan 50%.
Daarnaast laten spelers, na een contactmoment met een kansspelaanbieder, hun limiet vaker omlaag aanpassen.
Het percentage spelers dat meer dan de stortingsgrenzen stort, is aanzienlijk gedaald:
- daling van 12% naar 2,8% (€300 voor jongvolwassenen)
- daling van 9,7% naar 3,8% (€700 voor 24 jaar en ouder)
Het gemiddelde verlies per spelersaccount is gedaald van €117 naar €83. Dat is een daling van 29%.
Spelers hebben meerdere accounts en spelen dus bij meerdere online casino's. Dat aantal ligt op 2.5 tot 3 accounts per speler. Er zijn geen aanwijzingen dat spelers (nog) meer accounts zijn gaan aanmaken omdat je bij een ander account weer kunt storten.
BSR en kanalisatie
Het BSR van legale aanbieders is na de invoering van de maatregelen 10% gedaald. Voor de invoering van de regels verloor ongeveer 4% van de spelers meer dan €1000. Nu is dat nog 1%.
Dat duidt erop dat de invoering van de beleidsregels ertoe heeft geleid dat excessief gokken bij legale aanbieders minder voorkomt. De kans is groot dat zware spelers (high rollers) naar illegale aanbieders zijn uitgeweken, terwijl recreatieve spelers bijna allemaal bij legale aanbieders blijven spelen. Zij hebben geen reden om te vertrekken omdat zij hun limiet niet bereiken.
Middelen en regels ter bevordering van de kanalisatie
Om de beoogde kanalisatiegraad te bereiken, zijn diverse maatregelen genomen.
Vergunningstelsel: Alleen aanbieders met een vergunning van de Kansspelautoriteit (Ksa) mogen legaal kansspelen aanbieden in Nederland. Op dit moment zijn er zo'n 25 kansspelbedrijven met een vergunning.
Reclamebeleid: Vergunninghouders kregen aanvankelijk de ruimte om reclame te maken voor hun diensten. Vanwege zorgen over de zichtbaarheid en impact van deze reclames, is per 1 juli 2023 een verbod op ongerichte reclame voor online kansspelen ingevoerd.
Spelersbescherming: De introductie van het Centraal Register Uitsluiting Kansspelen (Cruks) stelt spelers in staat zichzelf uit te sluiten van deelname aan kansspelen, wat bijdraagt aan het voorkomen van gokverslaving.
Handhaving tegen illegale aanbieders: De Ksa spant zich in om illegale aanbieders op te sporen en te bestraffen, onder meer door het opleggen van boetes en het blokkeren van websites.
In de praktijk schijnt dit moeilijker te zijn dan gedacht. Alleen al in de Google zoekresultaten verschijnen vaak bovenaan veel illegale gokadvertenties met daaronder ook nog eens illegale goksites in de organische zoekresultaten.
Nederlanders die via Google zoeken op bijvoorbeeld ‘online casino' of ‘online gokkasten' zien dan vaak bovenaan advertenties van illegale goksites verschijnen. Veel mensen zijn zich er niet van bewust dat een dergelijke aanbieder illegaal is en gaan daar gokken.
Je zou zeggen dat de Ksa en de Nederlandse overheid van Google moeten eisen dat ze die advertenties voortaan niet meer laten zien. Toch zien we sinds het bestaan van Google illegale gokadvertenties in de Nederlandse zoekresultaten en is het al die jaren nog niet gelukt om Google zich aan de regels te laten houden.
Dat Google er niet happig op is, komt mede omdat er miljoenen euro's worden verdiend aan de gokadvertenties in Nederland. Wist je dat er in het Verenigd Koninkrijk soms wel tot 70 euro wordt betaalt voor 1 klik op een casino advertentie bovenaan Google?
Elke keer wanneer iemand op zo'n advertentie klikt, betaalt die adverteerder op dat moment 70 euro aan Google. En dan is het uiteraard nog onzeker of die ‘klikker' zich gaat registreren en gaat spelen. De waarde van een illegale casino speler ligt dus erg hoog!
Meetmethode Kanalisatiegraad
Wanneer je de kanalisatiegraad berekent op basis van het aantal spelers dan zal het percentage hoger liggen dan wanneer je deze berekent op basis van het BSR. Waarom?
Bedenk dat high rollers (spelers die veel geld storten en of met grote inzetten spelen), eerder bij illegale casino's gaan spelen. Waarom? Daar kun je storten wat je wilt (geen stortingslimieten). Ook ligt de casino bonus daar vaak hoger.
Overigens is het meten van de omvang van de illegale markt in termen van geld is lastig. Er is geen inzicht in hoeveel geld Nederlanders besteden bij illegale aanbieders.
De Ksa heeft incidentele en/of gefragmenteerde informatie over de omvang van een illegale aanbieder. Dat is gewoonweg onvoldoende om de omvang van de markt consistent over de tijd heen te meten.
De Nederlandse Loterij heeft een nieuwe methode aangedragen waarmee de ontwikkelingen op de illegale markt gevolgd kunnen worden.
Zo ontdekte de Nederlandse Loterij (NL) dat veel mensen via Google zoeken op een casino als “Toto” om de website te bezoeken in plaats van de URL direct in te typen of een app te gebruiken.
Er bleek dat hoe groter het marktaandeel van een legaal bedrijf is, hoe vaker mensen erop zoeken in Google. Dit bevestigt dat merkbekendheid en zoekvolume sterk met elkaar samenhangen (hoge correlatie).
Op basis hiervan en een aangepaste berekening van de BSR werd een nieuwe rekenmethode ontwikkeld, waarmee de omvang van de illegale gokmarkt kan worden berekend.
Veel gestelde vragen
Wanneer veel mensen bij illegale casino's spelen is het blijkbaar aantrekkelijk om die te verkiezen boven legale aanbieders. Dit komt o.a. doordat deze illegale casino's goed te vinden zijn (zelfs met advertenties) in de Google zoekresultaten. Ook gelden er bij illegale aanbieders geen limieten en kun je zoveel en zolang spelen als je wilt. Daarnaast kun je als persoon in de leeftijd 18 tot 24 jaar wel een casino bonus krijgen bij de illegale aanbieders.
De kanalisatiegraad bereken je door het aantal spelers bij legale aanbieders te delen door het totaal aantal gokkers (zowel legaal als illegaal). Je kunt ook een berekening maken op basis van het brutospelresultaat (BSR).
Een hoge kanalisatiegraad zorgt ervoor dat spelers beschermd worden door wetgeving, verslavingspreventie en eerlijke spelvoorwaarden, terwijl de overheid belastinginkomsten genereert.
Stefan is oprichter van de website Intikkertje en is al zijn hele leven geïnteresseerd in wedden op sport en casino’s.
Hij schrijft graag over de ontwikkelingen en nieuwtjes op casinogebied. Ook bezoekt hij de online casino's en beoordeelt deze in casino reviews.
Vijftien jaar geleden startte hij deze website als voetbalpoule platform waar inmiddels meer dan 400.000 voetbalfans een poule invulden.